Revalidatie en alternatieve behandelingsmethoden
Als de kruisband gescheurd is – geheel of gedeeltelijk – is de stabiliserende functie van de kruisband verloren gegaan. Dit leidt tot permanente instabiliteit van het kniegewricht – ontsteking, artrose en meniscusschade zijn de gevolgen.
Het eerste deel van dit artikel beschreef de oorzaken en de verschillende chirurgische methoden van kruisbandruptuur bij de hond. De meeste studies tonen aan dat chirurgische behandeling van kruisbandscheuren betere resultaten oplevert dan conservatieve therapie.
Als een operatie niet haalbaar is vanwege de toestand of de gesteldheid van de hond of om andere redenen, is er natuurlijk de optie van conservatieve therapie. Met name honden van kleinere rassen bereiken vaak al na twee maanden conservatieve therapie een bevredigend resultaat en kunnen weer lopen zonder pijn. Grotere honden en werkhonden daarentegen hebben meestal een chirurgische stabilisatie nodig om op lange termijn pijnvrij te kunnen lopen. Als men het therapiesucces na drie maanden vergelijkt van chirurgisch en conservatief behandelde honden, onafhankelijk van het gewicht van de honden, behaalden de conservatief behandelde honden een aanzienlijk slechter resultaat. Het is duidelijk dat honden bij wie de kruisband niet volledig gescheurd is, meestal sneller weer kreupel kunnen lopen dan honden bij wie de kruisband volledig gescheurd is.
De conservatieve therapie bestaat hoofdzakelijk uit strikte bewegingsbeperking gedurende ten minste vier tot zes weken, zo nodig gewichtsvermindering, toediening van pijnstillende en ontstekingsremmende geneesmiddelen en chondroprotectiva ( kraakbeen ondersteunende stoffen). Fysiotherapeutische maatregelen ondersteunen en versnellen de regeneratie.
Beperking van de beweging is essentieel voor het genezingsproces. Alleen korte wandelingen aan een korte lijn zijn toegestaan. Bandages kunnen bovendien helpen om het kniegewricht te stabiliseren, maar mogen in geen geval drukken, verschuiven of wrijven. Hoe rustiger het aangedane kniegewricht kan worden gehouden, hoe minder onnatuurlijke beweging er in het gewricht plaatsvindt. Als er nog intacte kruisbandvezels zijn, worden deze gespaard en niet meer belast. Rust vermindert de mate van gewrichtsontsteking en daarmee de pijn. Bovendien leidt de immobilisatie tot minder onfysiologische wrijving in het gewricht, wat de ontwikkeling van artrose vermindert. Bovendien worden de menisci gespaard en, in het beste geval, beschermd tegen beschadiging.
Bij honden met overgewicht is het van essentieel belang het gewicht te verminderen. Overgewicht bevordert kruisbandscheuren en andere gewrichtsaandoeningen. Als de kruisbandscheur van de patiënt niet uitsluitend het gevolg is van een trauma, loopt de kruisband van het andere kniegewricht ook een groot risico te scheuren. Bovendien belast de ontlastende houding, d.w.z. het ontlasten van het aangedane been, de gezonde knie aanzienlijk meer. Als lichaamsbeweging bijna is uitgebannen, is gewichtsvermindering een uitdaging. Maar zelfs bij honden met een ideaal gewicht moet ervoor worden gezorgd dat zij door de verminderde lichaamsbeweging niet aankomen en te zwaar worden. In beide gevallen moet de voeding van de hond dienovereenkomstig worden samengesteld.
Pijn is een gezond waarschuwingssignaal van het lichaam: “Tot hier en niet verder – of er zal meer kapot gaan!”
Als uw hond pijn in zijn knie heeft, zal hij het automatisch rustiger aan doen en zijn gemak houden. Maar, natuurlijk, de hond mag niet lijden. Daarom moet individueel worden vastgesteld of en welke pijnstillende en ontstekingsremmende stoffen moeten worden toegediend, in welke dosering en gedurende welke periode. Wierook, duivelsklauw of gember hebben een soortgelijke werking als de gebruikelijke voorgeschreven pijnstillers (bijv. carprofen, meloxicam), maar hebben veel minder bijwerkingen.
Als een hond lijdt aan een gewrichtsaandoening, moet het beschadigde gewricht worden ondersteund bij de genezing en moeten alle andere gewrichten preventief worden ondersteund. Het kraakbeen moet worden beschermd en in stand gehouden, de vorming van gewrichtsvloeistof gestimuleerd, de doorbloeding van het gewricht bevorderd en de pezen en ligamenten versterkt. Voedingssupplementen met groenlipmossel, duivelsklauw, moerasspirea, wierook, gelatine en rozenbottels zijn hiervoor zeer geschikt.
Gerichte fysiotherapie verlicht de pijn en verkort de genezingstijd. De opbouw van spiermassa ondersteunt de gewrichtsstabiliteit en de fysiologische gewrichtsmobiliteit wordt vergroot. Bovendien worden evenwicht en coördinatie door de oefeningen opnieuw getraind. Ongunstige houdingen en/of spanningen die het gevolg zijn van een ontlastende houding en pijn worden behandeld of voorkomen. Bovendien wordt onjuiste of overmatige belasting van andere gewrichten en hun structuren, zoals pezen, tot een minimum beperkt. Afhankelijk van het probleem wordt massage, TENS (transcutane elektrische zenuwstimulatie) of shockwave-therapie gebruikt – altijd aangevuld met actieve en passieve bewegingsoefeningen.
Dr. Marlene Rost, dierenarts